Ngẫm ra cái sự đời bon chen trước kia có lẽ cũng uổng công, tự mình dây vào phiền não khổ lụy chứ chả ai.
***
Bây giờ là mùa mưa, thành phố Đà Lạt còn hứng chịu thêm những đợt gió mùa Tây Nam thổi về làm cho tiết trời thêm phần rét đậm. Phía Đông Bắc thành phố còn nghe tiếng thông reo bên Hồ Than Thở trong chiều mưa trắng xóa. Đây rừng Kỳ Ngộ, suối Dịu Hiền lờ mờ thấy cảnh người con gái Mai Hương nét mặt sa sầm, mắt buồn đăm đăm tiễn chân người yêu đi đánh giặc. Vẫn còn đó đồi thông hai mộ năm nào nằm hiu quạnh hứng giọt mưa rơi dầm dề gợi lên niềm xúc cảm cho mối tình oan nghiệt giữa Tâm với Thảo...
Người ta bảo rằng: một người con gái còn trinh tuẫn tức mà chết vì tình thì linh hồn sẽ chẳng biết về đâu. Và cho dù nơi xác thân người đó nằm lại ở cách xa mình nửa vòng trái đất, chỉ cần một nén nhang, chút ít hoa quả khấn vái thành tâm tức khắc vong hồn họ sẽ bay về đứng ngay trước mặt, có điều chẳng thể nhìn thấy. Nói chung, thực hư thế nào chả ai mà biết được. Thường khi, lời trần tình này là của một kẻ bạo gan nào đó nói ra để hù dọa bao lớp người yếu bóng vía, con nít trong xóm làng. Ấy thế mà cũng có lắm kẻ tin theo. Giời ạ! Cười.
Con người ta lúc sống mong có ngày thảnh thơi công việc để đi thăm chóp họ hàng cho tình cảm thêm khắng khít thì cứ lần khân khất hứa bảo "để lần sau". Đến lần sau rồi lại nói "thôi để dịp khác vậy". Cơ mà có cái ngày xanh rêu nọ, đôi tròng con mắt lộn lên trừng trừng, hơi thở thều thào mới kịp nói lời trối trăn, tiếc than giấc mộng đời chưa toại. Ôi ôi đã quá muộn.
Lâu rồi, người ta vẫn tin rằng người du khách ngày trước chụp hình bên mộ trinh nữ mệnh bạc của đồi thông bị chính oan hồn cô này ám hại. Buồn quá! Nghe nói chuyện này xảy ra cách nay đã mấy năm, bây giờ khơi lại nó hãy còn mới. Dạo ấy, người ta cứ đồn ầm lên, cố nhiên người ta cũng còn viện ra một cái lý do hợp tình hợp lý để đổ thừa hết trách nhiệm lên vong hồn người đã khuất. Phải nói, cái vụ tai nạn chết người đến trùng hợp thế này cũng là một nhẽ, song cũng nghi ngờ luôn việc chụp hình bên mộ người chết là thiếu tôn trọng, làm lỗi với ma quỷ thánh thần nên phải hứng chịu tai kiếp này chăng? Có trời mới hiểu được chuyện này.
Càng nghĩ càng thấy đời mênh mông. Bây giờ, Sâu không nghĩ chuyện thiên hạ nữa mà Sâu nghĩ đến các anh chị em của mình, nghĩ đến cái gia đình đầm ấm khi xưa, đã tan nát. Sâu trách. Sâu trách cuộc cách mạng diệt sâu bọ, diệt côn trùng của người nông dân đã làm gia đình Sâu tan tác. Sâu nhớ. Sâu nhớ hồi ông nội còn sống vẫn thường kể cho Sâu nghe đoạn sử thi chép lời than vãn của Chúa Sâu là lời nước mắt bi thương nuối tiếc của bộ tộc, rằng :
"Từ khi con người đặt chân lên trái đất, trật tự quy luật tự nhiên không diễn tiến định kỳ như trước. Mưa, nắng, bão, lũ, sóng thần bất thường đẩy bộ tộc Sâu đến thảm họa tuyệt chủng. Con người quá tham vọng, luôn đắc chí tìm đủ các cách phá vỡ tính tuần hoàn tự nhiên của trời đất, đặt lợi ích cá thể lên trên vạn loài. Rốt cuộc, họ muốn điều gì ở chúng ta? Họ bóc tách từng đàn Sâu của bộ tộc Sâu ra thử nghiệm với chai thuốc diệt sâu mới hay muốn quét sạch bộ tộc Sâu ra khỏi trái đất? Muôn loài đều biết, con cháu của bộ tộc Sâu lâu nay sống khỏe nhờ nguồn nước bẩn, kiếm ăn dưới lớp đất bạc màu, con người vẫn không học được. Chúng ta tự hào vì điều đó.
Giờ đây, kẻ thù đáng sợ nhất của bộ tộc Sâu không phải là chim chào mào, chim sâu, chim chích chòe .. mà sẽ là con người .
...
Một thời, bộ tộc Sâu chúng ta hiên ngang đứng giữa ánh mặt trời ngắm nhìn thế giới xung quanh tươi đẹp biết bao, thong thả hát ca nhảy múa, chia nhau ăn hoa quả, chả sợ gì. Hôm nay, rừng nhỏ hẹp đi nhiều, nhìn đâu cũng thấy toàn cây trồng thuốc lá, cây lấy gỗ. Còn chỗ nào trồng rau củ quả như thời khai sơn lập địa nữa, chỗ ấy sẽ là vườn. Vị thế, Chúa Sâu ta dẫn cả bộ tộc đến vùng đất mới mưu sinh. Vô số lần cả tộc Sâu từ nhớn bé già trẻ đều bị sốc thuốc tưởng bỏ mạng ngoài xa vườn, may nhờ bài thuốc đặc trị của ông cha để lại bộ tộc Sâu mới thoát khỏi thảm họa diệt vong.
Từ đó, bộ tộc Sâu chúng ta đi đâu cũng hết sức cẩn thận, ẩn mình dưới tán lá, khoét hang trên cành cây cao tránh ánh mắt người đời dò xét. Được mùa thì đẻ trăm trứng, nở trăm ấu trùng, họa may được vài chục đứa sống sót. Gần đến vụ mùa thu hoạch lại thấy xác sâu chết dạt đầy đồng. Đứa còn sống là do may mắn được ở xa cha mẹ vì thỉnh thoảng các gia đình thường lập đàn cúng cầu gió Đông đến và mang chúng vào khu vườn bên cạnh ký thác.