Bữa cơm trắng
Đánh giá: 7/10
Bình chọn: 479
Bữa cơm trắng
n trong góc nhà co ro như con chó Tô. Tôi thiếp đi bên má, chốc chốc lại giật thót mình ghé tai bên mũi xem má có còn thở nữa không. Chập chờn thức, chập chờn ngủ cho ánh trăng mặt sức lênh láng liếm láp những hạt cơm còn vươn vãi trên nền gạch. Con Tô nhảy vồ ra sủa dồn lên mấy tiếng. "Phịch!" nó cụp đuôi ẳng vội ra bến. Ba về. Ba liêu xiêu bước thấp bước cao trên mấy bậc thềm. Tấm liếp cửa đánh bật xuống nền tròng trành. Ba đứng đó, đen đặc trước mặt tôi. Giọng ba hằn học, nhàu úa thứ ngôn ngữ thề bồi của những con người chìm sâu dưới mục rữa cuộc sống.
Bằng chút sức lực mỏng manh của đứa trẻ lên sáu bị bỏ đói từ trưa đến tối, tôi cố đẩy ba ra. Nhưng khi cơn tức giận đang dâng lên cuồn cuộn chừng cuốn phăng tất cả những bức bách, khốn cùng ra ngoài thì sự cố gắng non dại, yếu đuối của tôi vô hình trở thành lực cản. Bàn tay ba giơ lên "bốp". Khắp các cơ mặt tôi tê dại, toàn thân tê dại, đầu óc quay cuồng. Tôi đổ ịch xuống ván, chìm sâu trong đau đớn, trong cơn đói cồn cào, trong sợ hãi đến tột cùng.
...
Sáng hôm sau, khi tôi tỉnh dậy, đã thấy ba dắt xe ra đi bỏ lại sau lưng mấy tiếng chửi đổng. Anh tôi vẫn ngồi trong góc nhìn theo bằng đôi mắt đờ đẫn. Đầu kia tấm ván, má nằm nghiêng, dáng điệu co quắp, mặt úp vô tường. Tôi nín thở để nghe tim má đập, để thấy nhúm cơ bụng của má phồng lên rồi xệp xuống. Với đứa con nít như tôi thế có nghĩa là má vẫn còn sống.
Tôi lò dò xuống bếp. Căn bếp lạnh tanh, bụi tro bị gà bới tung tóe. Tôi múc luôn gáo nước lạnh cho vào bụng. Bữa sáng của anh em tôi chỉ có vậy. Thằng Tít lơ láo chạy sang rủ anh em tôi chơi nhảy dây. Chừng như đoán được điều gì đó đang xảy ra, nó nhét vội miếng ổi ghẻ chua lè vào tay tôi rồi chuồn thẳng, bỏ mặt anh em tôi trong kẹt nhà lâu, thật lâu.
Non trưa, bà Năm sau nhà chống gối sang hỏi thăm. Hai người đàn bà một già, một trẻ tỉ tê chuyện gì đó mà anh em tôi không tài nào hiểu được. Tôi nghe tiếng má khóc thút thít, tiếng sịt mũi sột soẹt, tiếng bà Năm thở dài "Nhìn hai đứa nhỏ thương quá chừng mà bây. Thôi thì cũng do cái tội nhà nghèo mà ra."
"Tội nhà nghèo là tội chi rứa Hai, là anh em mình làm ba má buồn hả Hai?" Hai tôi đưa mấy móng tay cụt ngủn lên miệng cắn thay cho câu trả lời.
Bà Năm nhòm nhòm, ngó ngó quanh gian bếp. Cái nồi nấu cơm méo mó đủ chiều nằm sóng soài trên chạn tre như thách thức cả chục hay cả năm bảy chục lần bị nện xuống nền, đá ra sân, ném vào bụi tre hay hất tung lên gốc dừa. Cái lý do để nó bị hành hạ có đủ, mà nó thì có tội gì đâu. Chỉ như trưa qua "Tui nấu cơm trắng đó, ông ăn đi rồi tối cho mấy đứa nhỏ nhịn đói." "Tui làm đến còng lưng, mờ mắt, chẳng lẽ muốn ăn bữa "cơm không" cũng không được hay răng mà bà lầm rầm miết rứa!?" "Tui có lo, có giữ cũng cho con, cho cái nhà ni chớ có dành chi riêng cho tui mô nơ." Chỉ có bấy nhiêu đấy thôi.
Dấu tích của một ngày lộn xộn, của ba bữa tắt bếp làm bật lên cái chép miệng xót xa từ khuôn mặt móm mém của bà Năm. "Thằng Mót đi nấu cơm cho em ăn đi con". Hai tôi khẽ lắc đầu, có lẽ Hai không muốn nói "Gạo đâu còn mà nấu hở bà Năm!" Những hạt gạo cuối cùng đã thành cơm từ trưa qua, bữa cơm mà anh em tôi đành nuốt nước mắt nhìn lũ chó mèo hí hửng chén đến no cành.
Tôi nhào tới níu chặt lấy tay bà Năm "Bà Năm ơi, bà Năm đừng dề, chút nữa ba con dề không có bà Năm, ba đánh má chết mất". Bàn tay xương xương, khô háp gỡ nhẹ tay tôi "Chừng mô ba con dề, con kêu cái bà Năm qua, bà dề cho heo ăn cái đã."
Tôi buông thỏng đôi tay hụt hẫng nhìn vị cứu tinh của mình lụm khụm bước đi. Ngoài kia đám bạn vẫn tíu tít cười nói.
Tôi níu tay Hai thủ thỉ "Ước chi ba đi luôn không dề nữa Hai hè!" Hai gõ đầu tôi một cái rõ mạnh "Đồ ngu. Ba không dề thì ai đi nò kiếm tơm cá, rồi lấy tiền mô mua gạo cho mi ăn!" Hai nghĩ được nhiều vậy ư. Ừ thì Hai lớn hơn tôi, là anh của tôi còn gì. Nhưng nếu ba về, thể nào cũng xảy ra cãi vã, la khóc rồi giằng xé, đánh đập. Nước mắt tôi trào ra "Ba má không cãi nhau nữa đâu phải không Hai. Má cũng không chết mô Hai hè?"
Lũ con nít chơi chán hú nhau ra sông tắm. Anh em tôi vẫn ngồi đó nhìn mãi miết về phía con đường đất ngoằn ngoèo mà nghe cơn đói cồn cào thấm sâu trong từng thớ thịt.
"Thằng Mót, con Chút qua đây ăn cơm với bà, nghe không!"
Đã bao nhiêu lần anh em tôi được bà Năm cho ăn ké như thế này rồi nhỉ. Tôi không nhớ, Hai cũng không nhớ. Chỉ biết, cứ mỗi lần ba má cãi nhau là anh em tôi lại dắt díu sang nhà bà Năm xin cơm. Bữa cơm nhà bà Năm ngon đáo để. Bà hết xới cơm cho đứa này liền quay sang gắp mắm cho đứa kia. Anh em thằng Tít, thằng Nô được bà yêu hơn cả hủ nếp để dành. Tụi nó phải xa ba má từ nhỏ, mỗi năm, may mắn lắm cũng chỉ được gặp ba má có một lần nhưng chưa bao giờ tôi thấy chúng nói nhớ nhung gì cả. Nghe đâu, năm thằng Nô được một tuổi, trời làm mấy trận lụt lớn
Bằng chút sức lực mỏng manh của đứa trẻ lên sáu bị bỏ đói từ trưa đến tối, tôi cố đẩy ba ra. Nhưng khi cơn tức giận đang dâng lên cuồn cuộn chừng cuốn phăng tất cả những bức bách, khốn cùng ra ngoài thì sự cố gắng non dại, yếu đuối của tôi vô hình trở thành lực cản. Bàn tay ba giơ lên "bốp". Khắp các cơ mặt tôi tê dại, toàn thân tê dại, đầu óc quay cuồng. Tôi đổ ịch xuống ván, chìm sâu trong đau đớn, trong cơn đói cồn cào, trong sợ hãi đến tột cùng.
...
Sáng hôm sau, khi tôi tỉnh dậy, đã thấy ba dắt xe ra đi bỏ lại sau lưng mấy tiếng chửi đổng. Anh tôi vẫn ngồi trong góc nhìn theo bằng đôi mắt đờ đẫn. Đầu kia tấm ván, má nằm nghiêng, dáng điệu co quắp, mặt úp vô tường. Tôi nín thở để nghe tim má đập, để thấy nhúm cơ bụng của má phồng lên rồi xệp xuống. Với đứa con nít như tôi thế có nghĩa là má vẫn còn sống.
Tôi lò dò xuống bếp. Căn bếp lạnh tanh, bụi tro bị gà bới tung tóe. Tôi múc luôn gáo nước lạnh cho vào bụng. Bữa sáng của anh em tôi chỉ có vậy. Thằng Tít lơ láo chạy sang rủ anh em tôi chơi nhảy dây. Chừng như đoán được điều gì đó đang xảy ra, nó nhét vội miếng ổi ghẻ chua lè vào tay tôi rồi chuồn thẳng, bỏ mặt anh em tôi trong kẹt nhà lâu, thật lâu.
Non trưa, bà Năm sau nhà chống gối sang hỏi thăm. Hai người đàn bà một già, một trẻ tỉ tê chuyện gì đó mà anh em tôi không tài nào hiểu được. Tôi nghe tiếng má khóc thút thít, tiếng sịt mũi sột soẹt, tiếng bà Năm thở dài "Nhìn hai đứa nhỏ thương quá chừng mà bây. Thôi thì cũng do cái tội nhà nghèo mà ra."
"Tội nhà nghèo là tội chi rứa Hai, là anh em mình làm ba má buồn hả Hai?" Hai tôi đưa mấy móng tay cụt ngủn lên miệng cắn thay cho câu trả lời.
Bà Năm nhòm nhòm, ngó ngó quanh gian bếp. Cái nồi nấu cơm méo mó đủ chiều nằm sóng soài trên chạn tre như thách thức cả chục hay cả năm bảy chục lần bị nện xuống nền, đá ra sân, ném vào bụi tre hay hất tung lên gốc dừa. Cái lý do để nó bị hành hạ có đủ, mà nó thì có tội gì đâu. Chỉ như trưa qua "Tui nấu cơm trắng đó, ông ăn đi rồi tối cho mấy đứa nhỏ nhịn đói." "Tui làm đến còng lưng, mờ mắt, chẳng lẽ muốn ăn bữa "cơm không" cũng không được hay răng mà bà lầm rầm miết rứa!?" "Tui có lo, có giữ cũng cho con, cho cái nhà ni chớ có dành chi riêng cho tui mô nơ." Chỉ có bấy nhiêu đấy thôi.
Dấu tích của một ngày lộn xộn, của ba bữa tắt bếp làm bật lên cái chép miệng xót xa từ khuôn mặt móm mém của bà Năm. "Thằng Mót đi nấu cơm cho em ăn đi con". Hai tôi khẽ lắc đầu, có lẽ Hai không muốn nói "Gạo đâu còn mà nấu hở bà Năm!" Những hạt gạo cuối cùng đã thành cơm từ trưa qua, bữa cơm mà anh em tôi đành nuốt nước mắt nhìn lũ chó mèo hí hửng chén đến no cành.
Tôi nhào tới níu chặt lấy tay bà Năm "Bà Năm ơi, bà Năm đừng dề, chút nữa ba con dề không có bà Năm, ba đánh má chết mất". Bàn tay xương xương, khô háp gỡ nhẹ tay tôi "Chừng mô ba con dề, con kêu cái bà Năm qua, bà dề cho heo ăn cái đã."
Tôi buông thỏng đôi tay hụt hẫng nhìn vị cứu tinh của mình lụm khụm bước đi. Ngoài kia đám bạn vẫn tíu tít cười nói.
Tôi níu tay Hai thủ thỉ "Ước chi ba đi luôn không dề nữa Hai hè!" Hai gõ đầu tôi một cái rõ mạnh "Đồ ngu. Ba không dề thì ai đi nò kiếm tơm cá, rồi lấy tiền mô mua gạo cho mi ăn!" Hai nghĩ được nhiều vậy ư. Ừ thì Hai lớn hơn tôi, là anh của tôi còn gì. Nhưng nếu ba về, thể nào cũng xảy ra cãi vã, la khóc rồi giằng xé, đánh đập. Nước mắt tôi trào ra "Ba má không cãi nhau nữa đâu phải không Hai. Má cũng không chết mô Hai hè?"
Lũ con nít chơi chán hú nhau ra sông tắm. Anh em tôi vẫn ngồi đó nhìn mãi miết về phía con đường đất ngoằn ngoèo mà nghe cơn đói cồn cào thấm sâu trong từng thớ thịt.
"Thằng Mót, con Chút qua đây ăn cơm với bà, nghe không!"
Đã bao nhiêu lần anh em tôi được bà Năm cho ăn ké như thế này rồi nhỉ. Tôi không nhớ, Hai cũng không nhớ. Chỉ biết, cứ mỗi lần ba má cãi nhau là anh em tôi lại dắt díu sang nhà bà Năm xin cơm. Bữa cơm nhà bà Năm ngon đáo để. Bà hết xới cơm cho đứa này liền quay sang gắp mắm cho đứa kia. Anh em thằng Tít, thằng Nô được bà yêu hơn cả hủ nếp để dành. Tụi nó phải xa ba má từ nhỏ, mỗi năm, may mắn lắm cũng chỉ được gặp ba má có một lần nhưng chưa bao giờ tôi thấy chúng nói nhớ nhung gì cả. Nghe đâu, năm thằng Nô được một tuổi, trời làm mấy trận lụt lớn