Viết về mẹ... đó là điều mà tôi chưa bao giờ nghĩ đến, cũng như chưa bao giờ thích viết mặc dù tôi có thể tự xem như mình là một nhà văn ... nghiệp dư.
***
Tôi không biết phải viết về tình cảm đó như thế nào bởi tôi chưa từng cảm thụ rõ ràng tình yêu của mẹ dành cho tôi kể từ khi tôi được sinh ra đời. Tôi không sống cùng ba mẹ trong một khoảng thời gian khá dài. Chính xác là khi tôi năm tuổi, tôi được chuyển sang ở cùng với các cô vì lý do rất chính đáng "đi học cho gần trường", bởi nhà nội rất xa và không có ai đưa đón. Mặc dù các cô đều rất thương và chăm chút cho tôi nhiều. Mỗi tối, có cô Út dạy cho học, mỗi sáng có chú đưa đi học, có cả gia sư dạy thêm những môn yếu và thậm chí, mãi đến năm tôi tốt nghiệp trung học, tôi vẫn chưa biết ủi quần áo ra sao ... Nhiệm vụ duy nhất của tôi là học và học, thế nên tôi không được phép đi chơi, không giao du bạn bè. Niềm vui và sự háo hức của tôi chỉ thực sự bắt đầu vào ngày thứ bảy. Đó là ngày mà tôi được ba hay ông nội đón về với mẹ. Nhưng tôi cũng không hẳn là nhớ mẹ nữa, tôi thích về nhà nội vì nhà nội có vườn cây, có đủ trò chơi mà ông nội bày cho chơi, và quan trọng là không bị cô nào la rầy hết. Việc đầu tiên khi tôi về nhà nội là chạy ù vào thưa mẹ, ôm mẹ ... rồi hết. Không phải vì mẹ hờ hững với tôi mà vì mẹ quá nhiều việc, mẹ phải nấu cơm, giặt quần áo, cho heo ăn, sàn cám ...có khi mẹ làm đến tối mịt. Trong cái đầu bé xíu của tôi, tôi không hiểu sao mẹ nhiều việc vậy, mà việc nào cũng lâu thế nên cách giúp mẹ duy nhất (theo yêu cầu của mẹ) là đi chơi, đừng quấy rầy. Rồi chơi mãi đến khi mệt, chạy ù vô bếp, mẹ làm cho một ly cam, cho cái bánh xong lại chạy ra chơi tiếp.
Cứ như vậy, cho đến năm tôi vào đại học, tôi đã có thể chạy xe một mình về nhà nội, thăm mẹ. Vì vậy, tôi được phép của nội, dọn về ở cùng mẹ. Khỏi phải nói tôi mừng đến mức nào, tôi hăm hở gom đồ, không đợi đến ngày cuối tuần nữa, mà đi luôn trong buổi chiều. Tôi có phòng riêng, có một không gian riêng và quan trọng là tôi được ở bên mẹ. Nói nghe có vẻ tình cảm, mà thật ra là vì muốn thoát khỏi sự quản lý gắt gao của bà nội (quên nói, kể từ khi ông nội mất, bà qua ở với mấy cô, còn ba mẹ ở riêng).
Mẹ có một tiệm tạp hóa nho nhỏ, mỗi thứ bảy, tôi có nhiệm vụ đi lấy hàng, định giá và trưng bày vô tủ kiếng. Mẹ vẫn bận rộn với hàng núi công việc không tên của mình, ba vẫn cặm cụi đi làm, đi công tác. Mỗi người một việc, thỉnh thoảng, ba mẹ cũng hỏi thăm đại khái con học hành ra sao, cần đóng tiền hay mua gì không... Sống với mẹ rồi, tôi phần nào hiểu được sự cực nhọc của mẹ, có lẽ chính những va chạm của cuộc sống đã làm mẹ thay đổi, mẹ nóng tính hơn, hay cáu gắt và quát tháo. Tuổi trẻ với cái thói tự ái, pha đỏng đảnh cao ngút trời, tôi phản ứng khá gây gắt mỗi khi mẹ rầy la, mẹ trong tôi là điều gì đó thiệt là phiền hà, cổ hũ và không bao giờ chịu lắng nghe hay hiểu ý tôi. Đến một ngày, một việc nhỏ thôi, đã cho tôi có cái nhìn khác về mẹ.
***
Tôi thi xong môn cuối, kết quả khá tốt, tâm trạng hưng phần, tôi dự định sẽ kể cho mẹ nghe, nhưng khi về đến nhà, tôi thấy đèn không mở, dù đã 6 giờ tối, cũng lạ, thường giờ này mẹ đã lên đèn, nấu cơm rồi. Nhìn quanh không thấy mẹ, tôi vào tận sân sau và mẹ đang ngồi lặng lẽ trong một góc, không hay tôi về.
- Mẹ con mới đi học về, mẹ sao vậy?- Ờ!! (ánh mắt mẹ nhìn xa xăm, ngân ngấn nước)- Có chuyện gì hả mẹ?- Ba mẹ mới gây lộn... ba nói mẹ ngu quá...
Đó là lần đầu tiên trong đời, tôi nghe mẹ tâm sự. Ba mẹ chênh lệch trình độ quá, mẹ mới học hết lớp năm còn ba đã là cử nhân chính trị cao cấp. Nhiều khi mẹ muốn chia sẽ với ba, ba nói cao siêu quá, mẹ không hiểu vậy rồi dần dần, ba không muốn nói nữa, mà hễ nói ra bao giờ cũng có câu "nói hoài không hiểu, ngu quá".
Đó cũng là lần đầu tiên tôi cảm nhận thế nào là tình thương của tôi dành cho mẹ, cũng như lần đầu tiên trong đời tôi giận ba.
- Mẹ biết mẹ học không cao, bởi vậy mẹ ráng hết sức để tụi con được đi học cho bằng người ta, đừng có như mẹ, bị người ta coi thường, rồi mai này con có chồng, nhà chồng không coi khinh con được...
Rồi mẹ chậm rãi kể tôi nghe những nỗi tủi hờn của mẹ từ khi lấy ba, những lần cãi nhau gây gắt, mẹ giận dữ dắt tôi bỏ đi thậm chí thề không bao giờ quay lại nhưng chỉ vì một câu nói của ông nội mà mẹ đã thay đổi "con dẫn con của con đi rồi, tương lai nó sẽ ra sao? Có được ăn học đủ đầy như bây giờ không??". Mẹ chịu đựng sự khó tính của bà nội, sự hờ hững của ba chỉ để tôi có được ngày hôm nay. Đã có lúc tôi thầm cảm ơn mẹ, sự hy sinh của mẹ thật vỹ đại, nhưng một cái nhìn khác, tôi cảm thấy sao mẹ nhu nhược quá, sao mẹ lại có thể cam chịu như vậy, mẹ cần phải có chính kiến của mình có hạnh phúc thật sự của mình chứ, rồi tôi chu